Sau khi Bộ Công an công bố danh sách hơn 63.000 học viên liên quan vụ án tại Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn, nhiều bạn đọc đã phản ảnh đến Tuổi Trẻ những bức xúc lẫn lo lắng.

Phí học bằng lái xe tăng vọt, vì sao?

Giáo viên hướng dẫn học viên chạy trên sa hình trước đợt thi lái xe - Ảnh: T.T.D.

Vài năm trở lại đây, chi phí học và thi giấy phép lái xe ô tô đã tăng vọt so với trước đây. Nếu như 5-10 năm trở về trước, một người dân chỉ cần bỏ ra số phí từ 6-12 triệu đồng đã đủ "trọn gói" học lái ô tô thì giờ đây một số cơ sở đào tạo có mức phí dao động từ 15-25 triệu đồng/khóa học.

Trên thực tế, trong những năm qua quy định và quy chuẩn dạy lái ô tô cũng đã có rất nhiều thay đổi. Theo nghị định 138/2018/NĐ-CP quy định về điều kiện kinh doanh dịch vụ đào tạo lái xe ô tô và dịch vụ sát hạch lái xe, các cơ sở đào tạo lái xe ô tô, trung tâm sát hạch lái xe phải thực hiện trang bị thiết bị giám sát thời gian và quãng đường học thực hành lái xe trên đường của học viên.

Thiết bị này phải đảm bảo 6 chức năng cơ bản bao gồm hiển thị thông tin và thông báo các trạng thái hoạt động của thiết bị; ghi nhận thay đổi người dạy và học viên; xác thực người học lái xe bằng camera; thể hiện cảnh báo bằng đèn hoặc màn hình hiển thị; ghi - lưu trữ dữ liệu và truyền dữ liệu về cơ quan quản lý.

Tiếp theo đó, từ năm 2023, thông tư 04/2022/TT-BGTVT về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ yêu cầu người thi bằng lái ô tô bắt buộc phải học lái xe trên cabin điện tử với thời lượng đủ 3 giờ, nếu không sẽ không đủ điều kiện thi sát hạch.

Toàn bộ quá trình học phải đảm bảo đầy đủ học lý thuyết, lái xe mô phỏng trên cabin tại trung tâm đào tạo (bắt buộc đủ 3 giờ), làm quen xe và học các bài thi sa hình (4-20 giờ, tùy năng lực từng người), thực hành lái xe trên sân tập lái (bắt buộc đủ 290km), chạy thực tế trên đường giao thông (bắt buộc đủ 810km và đủ 20 giờ chạy xe)...

Quá trình này được thiết bị giám sát hành trình ghi lại. Đăng nhập hệ thống bằng thẻ từ và nhận diện khuôn mặt. Hành trình lái xe được ghi lại và hình ảnh học viên mỗi 5 phút sẽ được cập nhật lên hệ thống.

Rõ ràng, quy trình học giờ đây đầy đủ, chặt chẽ để đảm bảo rằng học viên hoàn thành tốt, đủ điều kiện, kiến thức cầm lái an toàn. Như vậy, mức phí tăng chính là chi phí đầu tư cho đào tạo, thiết bị, công nghệ sử dụng trong quá trình đào tạo, giám sát vừa kể trên.

Trung tâm giáo dục nghề nghiệp lái xe Hoàng Thịnh

Trung tâm giáo dục nghề nghiệp lái xe Hoàng Thịnh thành lập năm 2018, hoạt động trong lĩnh vực đào tạo lái xe ô tô các hạng B1, B2, C. Trung tâm hiện có hệ thống cơ sở vật chất hoàn toàn mới 100%, xe đào tạo hạng B là xe vios, innova, kia 2017-2018 […]

Theo Bộ Công an, trong quá trình điều tra xác định từ tháng 1-2020 đến 4-2023, Trung tâm Dạy nghề lái xe Sài Gòn đã lập 935 hồ sơ đăng ký đào tạo lái xe và được Sở Giao thông Vận tải tỉnh Đồng Nai xác nhận việc đào tạo đối với 63.458 học viên.

Tuy nhiên, Trung tâm này dạy lý thuyết, thực hành không đúng quy định, giao cho các cá nhân ngoài xã hội không có chức năng tự đào tạo lái xe và hợp thức hóa hồ sơ người học là do Trung tâm đào tạo. Sau đó, Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn đã cấp chứng chỉ sơ cấp nghề cho 39.021 học viên trái quy định.

Hồ Đình Thái Hòa, GIám đốc Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn. Ảnh: Bộ Công an

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an xác định 63.458 học viên nêu trên là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan đến vụ án. Bộ Công an đề nghị toàn bộ người học lái ô tô các hạng B1, B2 và C trong thời gian trên khẩn trương liên hệ, làm việc với Cơ quan Cảnh sát điều tra tại địa chỉ 47 Phạm Văn Đồng (phường Mai Dịch, quận Cầu Giấy, TP Hà Nội), phối hợp cung cấp thông tin, tài liệu và giải quyết quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Bắt Giám đốc Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn và thuộc cấp

Tháng 4-2023, Hồ Đình Thái Hoà đã bị Cục Cảnh sát điều tra tội phạm kinh tế, tham nhũng, buôn lậu, Bộ Công an (C03) khởi tố, bắt giam về hành vi "Giả mạo trong công tác" xảy ra tại tỉnh Đồng Nai, Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn và một số địa phương liên quan.

Mấy tháng sau đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra quyết định khởi tố bổ sung vụ án "Đưa hối lộ" và "Nhận hối lộ"; quyết định bổ sung quyết định khởi tố bị can đối với Hồ Đình Thái Hòa về tội "Đưa hối lộ".

Cùng với đó, Cơ quan điều tra quyết định khởi tố bị can, lệnh bắt bị can để tạm giam đối với 4 bị can, gồm: Bùi Đình Thỏa, cựu Phó Giám đốc, phụ trách Phòng Đào tạo Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn, về tội "Đưa hối lộ"; Nguyễn Thị Mỹ Nhân, Phó trưởng phòng; Nguyễn Nhân Cường, chuyên viên Phòng Quản lý vận tải, phương tiện và người lái thuộc Sở Giao thông Vận tải tỉnh Đồng Nai, về tội "Nhận hối lộ" và Đặng Thái Hân, cựu Phó Giám đốc phát triển thị trường Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn; Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư giáo dục nghề nghiệp K27, về tội "Giả mạo trong công tác".

Theo Bộ Công an, các bị can bị khởi tố do có hành vi đưa, nhận tiền để bỏ qua sai phạm trong quá trình đào tạo, sát hạch lái xe xảy ra tại Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn, gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng cho người học lái xe.

Hiện C03 vẫn đang mở rộng điều tra vụ án giả mạo trong công tác, đưa hối lộ và nhận hối lộ xảy ra tại Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn. C03 đang tiếp tục làm rõ quy trình đào tạo cấp chứng chỉ, bằng lái cho học viên ở trung tâm này.

Sau khi giám đốc Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn bị bắt, trung tâm đã bị tạm dừng tiếp nhận tổ chức các kỳ thi sát hạch trong suốt thời gian dài, khiến nhiều học viên, giáo viên và chủ đầu tư bức xúc.

Đến giữa tháng 11-2023, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành quyết định công nhận ông Võ Thanh Tùng giữ chức vụ Giám đốc Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn.

Đến tháng 5-2024, ông Võ Thanh Tùng xin thôi giữ chức vụ giám đốc tại Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn, với lý do sức khỏe không đảm bảo và hoàn cảnh gia đình nên không thể tiếp tục điều hành trung tâm.

Liên quan việc điều tra của Bộ Công an, phía Sở GTVT tỉnh Đồng Nai đã cung cấp hồ sơ pháp lý về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe, danh sách các giáo viên, học viên, cán bộ được phân công, theo dõi, giám sát các kỳ thi sát hạch lái xe; hồ sơ về thanh kiểm tra của Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn (thuộc Công ty TNHH Phát triển giáo dục và dạy nghề 3T trụ sở tại quận Tân Bình, TP HCM) cho cơ quan chức năng phục vụ công tác điều tra.

Một góc Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn

Cùng với đó, UBND tỉnh Đồng Nai đã chỉ đạo, Sở GTVT chủ trì, phối hợp Sở LĐ-TBXH, Cục Thuế Đồng Nai cung cấp hồ sơ cho cơ quan điều tra. Ngoài ra, các đơn vị liên quan cung cấp các hồ sơ về kê khai thuế của doanh nghiệp này, hồ sơ pháp lý về việc thành lập trung tâm.

Về công tác đào tạo, sát hạch lái xe tại Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn, đại diện Sở GTVT tỉnh Đồng Nai đã chủ trì làm việc với Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn vừa qua.

Cụ thể, Sở GTVT kết luận đề nghị Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn chủ động rà soát lại học viên tồn động (theo từng thời điểm cụ thể, danh sách học viên chưa tốt nghiệp, đã tốt nghiệp, chưa thi sát hạch, thi sát hạch rớt…) có kế hoạch, phương án cụ thể. Khi cơ quan chức năng có ý kiến thì phối hợp Sở GTVT đưa vào báo cáo các trường hợp đủ điều kiện để thực hiện sát hạch, cấp bằng lái theo quy định.

Quản lý giáo viên dạy thực hành lái xe và xe tập lái theo quy định. Trường hợp có sự thay đổi thì báo cáo Sở GTVT để có ý kiến, cập nhật thống nhất trước khi đưa vào kế hoạch giảng dạy. Giáo viên dạy thực hành lái xe và xe tập lái đề nghị bố trí có tính ổn định, tránh thay đổi liên tục, gây khó khăn cho công tác quản lý, theo dõi.

Nhiều giáo viên, học viên kêu cứu các cơ quan chức năng

Liên quan đơn của công dân ghi là học viên, giáo viên, nhà đầu tư của Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn, Sở GTVT tỉnh Đồng Nai đã báo cáo UBND tỉnh Đồng Nai.

Cụ thể, đối với nhóm công dân ý kiến trong đơn là "đại diện tập thể học viện" (học viên tồn đọng) của Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn.

Theo báo cáo của Sở GTVT, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang điều tra vụ án hình sự "Giả mạo trong công tác" liên quan đến trung tâm trên. Đồng thời, thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh, thời gian qua Sở GTVT đã và đang cung cấp hồ sơ, tài liệu có liên quan theo yêu cầu của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an.

Để không làm ảnh hưởng đến công tác điều tra, xử lý vụ án, Sở GTVT cũng đã có văn bản xin ý kiến hướng dẫn, Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn cũng đã có 2 văn bản xin ý kiến của Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an. Tuy nhiên, chưa được hướng dẫn, trả lời.

Thực hiện ý kiến của Cục Đường bộ Việt Nam, Sở GTVT đã yêu cầu Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn thực hiện các việc như sau:

Đối với nhóm học viên tồn động "đã được cấp chứng chỉ tốt nghiệp, học viên vắng thi sát hạch, học viên thi sát hạch rớt", Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn rà soát lại toàn bộ hồ sơ, lập danh sách cụ thể từng thời điểm (năm 2020, 2021, 2022) xin ý kiến Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đang điều tra.

Sau khi có ý kiến của Cơ quan điều tra, Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn lập hồ sơ, báo cáo gửi về Sở GTVT để được tiếp nhận, rà soát và thành lập Hội đồng sát hạch, cấp giấy phép lái xe theo quy định.

Đối với nhóm học viên tồn đọng "chưa được cấp chứng chỉ tốt nghiệp": Theo khoản 2 Điều 8 Thông tư 12/2017 của Bộ GTVT quy định về đào tạo, sát hạch, cấp giấy phép lái xe cơ giới đường bộ có quy định: "Trong thời hạn trên 1 năm kể từ ngày cơ sở đào tạo kết thúc kiểm tra, xét công nhận tốt nghiệp khoá đào tạo, nếu không kiểm tra cấp chứng chỉ sơ cấp hoặc chứng chỉ đào tạo thì phải đào tạo lại theo khoá học mới.

Đề nghị Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn rà soát, lập danh sách cụ thể và có phương án xử lý, trao đổi thống nhất với học viên.

Đối với nhóm học viên tồn đọng "đã đóng tiền nhưng chưa vào khoá học" đề nghị rà soát, lập báo cáo nộp về Sở GTVT tiếp nhận theo quy định. Trường hợp học viên muốn rút hồ sơ không học thì đề nghị Trung tâm thoả thuận, trao đổi, thống nhất với học viên để hoàn trả tiền.

Giáo viên, học viên giăng băng rôn trên xe phía trước Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn 3T để "cầu cứu" - Ảnh: A LỘC

Ngày 15-8, nguồn tin của Tuổi Trẻ cho biết Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu (C03, Bộ Công an) vẫn đang mở rộng điều tra vụ án giả mạo trong công tác, đưa hối lộ và nhận hối lộ xảy ra tại Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn.

C03 cũng mời một số cán bộ ở các cơ quan quản lý nhà nước để làm rõ quy trình đào tạo, cấp chứng chỉ nghề, bằng lái cho học viên ở trung tâm trên.

Trước khi vụ án xảy ra, theo tìm hiểu Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn có nhiều chi nhánh ở các tỉnh thành nhằm thu hút học viên về đào tạo. Ở các chi nhánh, giáo viên dạy lái tiếp nhận học viên đưa vào danh sách của trung tâm để đào tạo, tổ chức thi bằng lái và được hưởng tiền hoa hồng.

Một giáo viên dạy lái cho biết Trung tâm dạy nghề lái xe Sài Gòn là đơn vị đưa vào áp dụng thiết bị chuyên dụng DAT (Distance and Time, thiết bị điện tử được lắp trên ô tô tập lái giám sát thời gian và quãng đường thực hành lái xe) từ rất sớm ở Đồng Nai, nhờ đó chiêu mộ được rất nhiều học viên.

Theo quy định, công nghệ DAT được Bộ Giao thông vận tải đưa vào sát hạch nhằm chống gian lận, giáo viên và học viên phải đăng nhập vào thiết bị DAT và thực hiện việc giảng dạy, kỹ năng đi đường để máy ghi nhận lại "lý lịch dạy và học".

Quy định cũng nêu sau khi trung tâm có chức năng dạy lái nộp danh sách về Sở Giao thông vận tải (gọi là báo cáo 1), sở sẽ duyệt, cấp mã khóa học và cho phép khai giảng lớp học đối với các lớp học thi lấy bằng B1, B2...

Trong thời gian đầu, học viên sẽ được đào tạo lý thuyết, chạy DAT và thi tốt nghiệp, được cấp "chứng chỉ sơ cấp nghề". Tiếp đó, trung tâm đào tạo nộp danh sách những người thi đậu tốt nghiệp (gọi là báo cáo 2) cho Sở Giao thông vận tải.

Lúc này, những người có trách nhiệm của sở sẽ trích xuất dữ liệu của DAT xem từng học viên chạy có đúng số giờ quy định và kiểm tra hồ sơ thực tế, đủ các điều kiện sở tiếp tục duyệt danh sách cho thi sát hạch.

"Nghe kháo trung tâm thi dễ đậu nên tôi bỏ tiền vào học. Tôi đóng tổng cộng 15 triệu đồng, thi tốt nghiệp xong, lấy chứng chỉ nghề rồi. Khi đang chờ thi sát hạch thì những người ở trung tâm bị bắt nên đến nay vẫn chưa có bằng lái" - chị D., một học viên ngụ TP Biên Hòa, nói.